Luisteren is voor veel mensen het moeilijkste dat er is

Luisteren lijkt wel een soort kunst, die men leren moet

Luister jij ook wel eens om iets te kunnen gaan zeggen?

Goede luisteraars zijn er niet veel. De meeste mensen luisteren met het doel, om zelf iets te kunnen zeggen. Men luistert op dat moment  totaal niet inhoudelijk. Maar men speurt naar een mogelijkheid, om bij de ander in te breken en het woord van die persoon over te nemen. Sommige mensen kunnen daar heel hardnekkig en irritant in zijn. 

Sommige mensen praten zelfs glashard over de ander heen. Het mag duidelijk zijn, dat dit niet de juiste manier van luisteren naar een ander is. Maar met een aantal aandachtspunten, is de kunst van het luisteren snel en gemakkelijk te verbeteren.  

Laten we eerst eens kijken, wat de rol van een goede luisteraar eigenlijk zou moeten zijn. Dan hebben we een ijkpunt.

Jouw rol als luisteraar

Moedig de andere persoon aan om te praten. Doe dat vooral non-verbaal. Knik. Maak bevestigende gebaren en dergelijke.

• Geef de ander altijd een gevoel van veiligheid;

• Laat interesse duidelijk blijken;

• Ga niet in de verdediging ook al wordt er iets onwaars gezegd. Dat komt wel een keer;

• Ga geen kritiek op de ander leveren;

• Kijk niet intussen stieken een keertje op je horloge;

• Ga de ander niet opjagen maar laat die rustig zijn verhaal doen.

Val nooit iemand in de rede

Dit is misschien de belangrijkste opmerking die bij goed luisteren gemaakt kan worden.

• Wacht rustig je beurt af;

• Wacht tot de ander echt uitgesproken is.

Laat actief blijken, dat je echt interesse in de ander hebt

• Stel steeds vragen. Dat gaat het beste, door goed te luisteren naar de bijvoeglijke naamwoorden die je hoort en die op een vragende manier weer te herhalen. Bijvoorbeeld: "De ander: Dat was een rommelige vergadering.” Jij: "Rommelig?"

• Zeg dat je ergens interesse in hebt waar de ander mogelijk iets over weet;

• Ook lichaamstaal en gedrag zijn belangrijk en zeggen veel over een persoon. Let daar op, zowel bij de ander als bij jezelf.

Stel de ander gerichte vragen

• Ga alleen door, op wat de ander zegt;

• Je vraag moet interesse uitdrukken en geen oordeel geven;

• Kijk uit met vragen die met "Ja" en "Nee" beantwoord kunnen worden. 

• Geef de ander met vragen de kans het gesprek te verdiepen.

Wees stil als de ander spreekt

• Geef iiedereen de kans om uitgewisselde informatie even te laten bezinken;

• Een moment van stilte, kan uitnodigen tot dieper gravende gesprekken.

Richtlijnen voor goed luisteren

• Schenk alle aandacht aan de spreker;

• Wees oprecht nieuwsgierig naar wat de spreker te vertellen heeft. Dat kan nog wel eens heel erg meevallen;

• Wees geduldig, niet iedereen formuleert even snel;

• Houd je gedachten bij het verhaal van de spreker;

• Luister ook, naar wat er niet wordt gezegd. Het zogenaamde horen, wat er tussen de regels door gezegd wordt. Bij sommige sprekers is dat heel belangrijk;

• Luister goed, om informatie te verzamelen;

• Luister om weloverwogen te kunnen reageren. Reageer nooit impulsief;

• Maak pas later aantekeningen. Alleen mensen die luisteren voor hun vak zoals journalisten en verslaggevers mogen verhalen maken. 

Zorg dat het doel van wat je vertellen wilt, duidelijk is

• Vraag om een aantal minuten te kunnen spreken;

• Vraag de ander expliciet even naar je te luisteren;

• Vraag of ander even jouw klankbord wil zijn.

Lichaamstaal

• Keer je lichaam volledig naar de persoon toe;

• Zorg voor een open houding;

• Maak oogcontact;

• Zorg voor een neutrale gezichtsuitdrukking;

• Knik ter aanmoediging;

• Kom rustig over.

Luisteromgeving

• De omgeving moet positief zijn en moet aanmoedigen tot luisteren;

• Zorg dat de volle aandacht naar de spreker gaat:

                  o    Elke vorm van afleiding moet je zien te vermijden;
                  o    Geen telefoons die geluiden produceren. Zet uit dat ding;
                  o    Geen binnenkomende personen;

• Zorg voor een lege ruimte tussen jou en de spreker.

Af te leren zaken, bij slechte luisteraars

• Stop met oordelen en beoordelen van de andere partij;

• Stop met te denken, dat je alles al weet. Bijvoorbeeld wat de ander wil gaan zeggen;

• Stop met het vasthouden aan een bepaalde mening;

• Stop met de behoefte om altijd gelijk te willen hebben;

• Stop met je te concentreren, op wat je later wilt gaan zeggen;

• Stop met denken, dat “niet praten”  hetzelfde is, als luisteren;

• Stop met denken, dat je geen goede luisteraar kunt zijn;

• Stop met het maken van tussentijdse aantekeningen. Nu. 

---